Viêm phế quản là một bệnh lý viêm đường hô hấp phổ biến ở trẻ em, đặc biệt là vào mùa lạnh và vào các thời điểm thay đổi thời tiết. Bệnh lý này không chỉ gây khó chịu nhất thời cho trẻ mà còn tiềm ẩn nguy cơ biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Trong bài viết này, cùng CAREUP.VN tìm hiểu triệu chứng viêm phế quản cũng như các lưu ý trong điều trị bệnh lý này, bố mẹ nhé!
1. 5 triệu chứng viêm phế quản phổ biến nhất ở trẻ em
1.1. Ho là triệu chứng viêm phế quản rõ ràng nhất
Triệu chứng rõ ràng nhất của viêm phế quản là ho. Đây là phản ứng tự nhiên của cơ thể nhằm loại bỏ chất nhầy và tác nhân gây viêm phế quản ra khỏi phế quản. Ho thường kéo dài trong nhiều ngày hoặc thậm chí là nhiều tuần. Ho có thể là ho khan hoặc ho có đờm, với đờm trong suốt hoặc đờm vàng, đờm xanh, tùy thuộc mức độ nhiễm trùng. Trong một số trường hợp, ho có xu hướng tăng lên vào ban đêm hoặc khi trẻ vận động mạnh. Trẻ viêm phế quản có thể đau họng, đau ngực, đau cơ hoành do ho dữ dội liên tục. Tiếng ho có thể khác nhau tùy thuộc mức độ viêm và tắc nghẽn của phế quản. Theo đó, tiếng ho có thể nghe khàn hoặc có âm thanh rít, đặc biệt khi trẻ cố gắng thở sâu.
Triệu chứng rõ ràng nhất của viêm phế quản là ho.
1.2. Sốt
Sốt là phản ứng của cơ thể với tình trạng nhiễm trùng; sốt do viêm phế quản có nhiều mức độ khác nhau. Sốt nhẹ từ 37.5°C đến 38°C (99.5°F đến 100.4°F) thường không làm trẻ quá khó chịu. Sốt vừa từ 38°C đến 39°C (100.4°F đến 102.2°F), trẻ khó chịu rõ rệt, kèm rùng mình. Sốt cao trên 39°C (102.2°F), thường làm trẻ rất khó chịu, đi kèm nhiều triệu chứng nghiêm trọng như co giật hoặc lơ mơ.
1.3. Khó thở là một triệu chứng viêm phế quản đáng lo ngại
Khó thở là một triệu chứng phổ biến và đáng lo ngại của viêm phế quản. Triệu chứng này phát sinh do phế quản viêm và tắc nghẽn, làm giảm lưu lượng không khí vào và ra khỏi phổi. Để hít thêm không khí, bù đắp cho sự thiếu oxy do đường thở tắc nghẽn, trẻ thường thở nhanh và ngắn hơn bình thường. Trẻ có thể sử dụng các cơ hô hấp phụ, như cơ cổ và cơ bụng, để hỗ trợ thở. Bố mẹ có thể nhận thấy dấu hiệu rõ ràng của việc thở gồng ở trẻ như lồng ngực phập phồng, rút lõm hoặc các cơ cổ co kéo. Khó thở có thể khiến trẻ lo lắng. Trẻ có thể trở nên cáu kỉnh hơn bình thường vì cảm giác không thể thở đầy đủ. Trong trường hợp nghiêm trọng, thiếu oxy có thể khiến da và niêm mạc (môi, móng tay) của trẻ trở nên tái nhợt hoặc xanh xao.
1.4. Thở khò khè
Thở khò khè cũng là một triệu chứng phổ biến ở trẻ viêm phế quản. Triệu chứng này cũng phản ánh tình trạng hẹp hoặc tắc nghẽn đường thở, do sưng hoặc tích tụ chất nhầy. Tình trạng thở khò khè được nhận biết bởi tiếng rít phát ra khi trẻ thở. Tiếng rít ấy thường nghe rõ khi trẻ thở ra, nhưng đôi khi cũng có thể nghe rõ khi trẻ hít vào. Nó là dấu hiệu cho thấy không khí đang cố gắng di chuyển qua đường thở bị hẹp. Do trở ngại trong đường thở, trẻ phải sử dụng nhiều nỗ lực hơn để thở, khiến các pha thở trở nên dài hơn và khó khăn hơn.
Tình trạng thở khò khè được nhận biết bởi tiếng rít phát ra khi trẻ thở.
1.5. Đau tức ngực
Đau tức ngực là triệu chứng có thể gặp ở trẻ viêm phế quản. Đây không phải là triệu chứng phổ biến nhưng rất đáng chú ý vì triệu chứng này gây khó chịu đáng kể cho trẻ và làm phụ huynh lo lắng. Đau tức ngực do viêm phế quản có thể âm ỉ, không rõ ràng. Nó thường xuất hiện ở trung tâm ngực nhưng cũng có thể lan ra sau lưng, lan lên cổ hoặc lan xuống xương ức. Đau thường trở nên tồi tệ hơn khi trẻ ho. Liên tục sử dụng các cơ hô hấp để ho có thể gây căng thẳng cho các cơ này, dẫn đến cảm giác đau. Ngoài ho, trẻ cũng có thể đau tức ngực rõ rệt hơn khi thở sâu, khóc, cười hay thậm chí là nói.
2. Điều trị viêm phế quản ở trẻ em: Một số thông tin cơ bản
Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng viêm tại phế quản có thể lan xuống phổi, gây viêm phổi – một tình trạng nghiêm trọng hơn, có thể đe dọa tính mạng. Trong một số trường hợp, viêm phế quản có thể gây suy hô hấp, đòi hỏi can thiệp y tế khẩn cấp. Không điều trị dứt điểm cũng có thể tạo điều kiện cho viêm phế quản trở thành mãn tính; viêm phế quản mãn tính có thể ảnh hưởng tiêu cực vĩnh viễn đến chất lượng cuộc sống của trẻ. Bởi thế, trẻ có dấu hiệu viêm phế quản, cần được khám và điều trị sớm bởi bác sĩ.
Hầu hết các trường hợp viêm phế quản là do virus; điều trị chủ yếu là giảm triệu chứng, bằng một số thuốc và một số phương pháp chăm sóc hỗ trợ, như:
– Sử dụng thuốc: Các thuốc giảm triệu chứng thường được chỉ định trong điều trị viêm phế quản là thuốc hạ sốt giảm đau, thuốc long đờm, thuốc giãn phế quản, thuốc giảm ho…
– Phương pháp chăm sóc hỗ trợ: Đảm bảo cho trẻ nghỉ ngơi đầy đủ, uống nhiều nước và ăn 4 nhóm dinh dưỡng (tinh bột, chất béo, đạm, vitamin và khoáng chất) mỗi ngày.
Các thuốc giảm triệu chứng thường được chỉ định trong điều trị viêm phế quản là thuốc hạ sốt giảm đau, thuốc long đờm, thuốc giãn phế quản, thuốc giảm ho…
Trong trường hợp viêm phế quản được xác định là do vi khuẩn, bác sĩ có thể kê thuốc kháng sinh. Loại thuốc kháng sinh và liều lượng cụ thể được kê phụ thuộc vào vi khuẩn gây viêm phế quản và tình trạng sức khỏe tổng thể của trẻ. Việc sử dụng thuốc kháng sinh phải tuân thủ nghiêm ngặt chỉ định của bác sĩ để tránh kháng thuốc và các vấn đề sức khỏe khác.
“Kết luận: Nắm vững 5 triệu chứng viêm phế quản phổ biến nhất ở trẻ em giúp bố mẹ phát hiện sớm và điều trị kịp thời, giảm nguy cơ biến chứng nguy hiểm. Hiểu rõ các dấu hiệu này là bước đầu tiên để bảo vệ sức khỏe của trẻ và đảm bảo quá trình hồi phục nhanh chóng. Đừng ngần ngại tham khảo ý kiến bác sĩ nếu có bất kỳ triệu chứng nào xuất hiện để nhận được sự tư vấn và hỗ trợ điều trị phù hợp nhất cho con em mình.”