Táo bón ở trẻ luôn là vấn đề được các bố mẹ quan tâm và lo lắng. Ở mức độ nhẹ, táo bón chỉ như dấu hiệu cảnh báo để ba mẹ biết hệ tiêu hóa của con đang không được khỏe. Tuy nhiên, nếu triệu chứng táo bón xuất hiện nhiều hay kéo dài, thì có thể gây ra những hậu quả khôn lường cho trẻ.
Bạn đang đọc: Táo bón ở trẻ: 4 điều mẹ cần biết
1. Nguyên nhân gây táo bón ở trẻ
Trẻ bị táo bón do nhiều nguyên nhân khác nhau
Táo bón ở trẻ xuất phát do rất nhiều nguyên nhân khác nhau. Khi hiểu rõ nguyên nhân, ba mẹ sẽ có cách khắc phục và điều trị táo bón cho con đúng đắn, hiệu quả hơn.
Có hai nguyên nhân chính dẫn tới việc bé bị táo bón. Đó là nguyên nhân thực thể và nguyên nhân chức năng.
1.1. Các nguyên nhân chức năng dẫn tới táo bón ở trẻ
Phần lớn trẻ bị táo bón đều bởi nguyên nhân chức năng. Dưới đây là một số nguyên nhân chức năng phổ biến gây táo bón cho trẻ:
– Trẻ nhà bạn có thói quen nhịn đi ngoài. Nhiều trẻ do quá ham chơi nên đã nhịn đi ngoài. Khi trẻ nhịn đi ngoài càng lâu thì phân ứ trong ruột càng to, càng khiến trẻ khó đi. Nếu tình trạng này kéo dài thì có thể khiến trẻ bị táo bón mạn tính, gây nhiều hậu quả khó lường.
– Chế độ ăn uống của bé không cân đối. Việc thiếu chất xơ và nước trong chế độ ăn uống của trẻ có thể gây táo bón. Trẻ nhỏ thường thích ăn các loại thực phẩm giàu chất bột, đường và chất béo, trong khi thiếu rau xanh, hoa quả và nước. Điều này dẫn đến cơ thể trẻ thiếu chất xơ để giúp tăng cường chuyển động ruột và làm mềm phân.
– Sự thay đổi đột ngột trong chế độ ăn uống có thể dẫn đến đổi mô hình đi ngoài và gây táo bón ở trẻ. Ví dụ như một số trường hợp cha mẹ cho bé chuyển từ sữa mẹ sang sữa công thức hay chuyển sang chế độ ăn đặc một cách đột ngột.
– Bé nhà bạn thiếu hoạt động thể chất. Điều này có thể gây ảnh hưởng đến chuyển động ruột và dẫn đến trẻ bị táo bón.
1.2. Các nguyên nhân thực thể gây táo bón ở trẻ
Một số ít trẻ bị táo bón là do nguyên nhân thực thể, bao gồm các vấn đề ở ruột, cường giáp hay các bệnh thần kinh cơ ổ bụng… Dưới đây là một số nguyên nhân hay gặp:
– Trẻ bị cản trở vật lý trong ruột hoặc hệ tiêu hóa dẫn đến táo bón. Ví dụ, trẻ bị hẹp hoặc tắc nghẽn ở ruột, sự hình thành polyp hoặc khối u, hoặc sự hình thành sẹo do phẫu thuật trước đó.
– Trẻ mắc bệnh phì đại tràng bẩm sinh dẫn tới táo bón. So với các bạn đồng trang lứa phát triển bình thường, trẻ bị bệnh này nhẹ cân hơn, hay có triệu chứng ói mửa, kích thước phân nhỏ. Các trường hợp này cần phải mổ để tránh dẫn đến các biến chứng phình đại tràng nhiễm độc, sốc nhiễm trùng, thậm chí có thể bị thủng ruột.
– Trẻ mắc các bệnh liên quan đến thần kinh như chậm phát triển tâm thần, bại não hay những bệnh lý liên quan tới vấn đề về cột sống. Đa số các trẻ bị rối loạn hay gặp vấn đề về vận động như cử động ruột bất ổn hay bị thiếu sự phối hợp trong vận động ruột. Thường thì những trường hợp này dễ gây táo bón nặng ở trẻ.
– Trẻ bị dị ứng một số thức ăn nhất định hoặc không dung nạp, gặp khó khăn trong việc tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng nên dẫn đến táo bón.
– Trẻ đang phải sử dụng một số loại thuốc kháng histamin, thuốc chống co giật hay thuốc mê có thể gây tình trạng táo bón.
– Trẻ mắc đái tháo đường cũng có thể dẫn tới bị táo bón.
2. Dấu hiệu nhận biết bé đang bị táo bón
Có một số dấu hiệu nhận biết bé đang bị táo bón. Dưới đây là một số dấu hiệu phổ biến:
– Đại tiện ít. Bé nhà có thể đi ngoài ít hơn so với bình thường, chỉ một hoặc hai lần trong vòng một tuần. Phân cũng có thể khô, cứng.
– Khó khăn và đau khi đi ngoài. Bé nhà bạn có biểu hiện hiện sự khó khăn và đau khi cố gắng đi ngoài. Bé thậm chí còn giãy giụa, kêu khóc hoặc đứng im một chỗ trong quá trình đi ngoài.
– Buồn bực và không thoải mái mỗi khi đi vệ sinh. Nhiều bé còn có biểu hiện vừa kích thích, vừa đè nén khi đi ngoài, do bé rất muốn đi đại tiện nhưng việc này lại quá khó khăn.
– Trở nên biếng ăn hơn. Táo bón khiến bé cảm thấy no và không có hứng thú với việc ăn uống. Bé từ chối thức ăn và xuất hiện dấu hiệu mệt mỏi, thậm chí suy dinh dưỡng.
3. Hậu quả nếu tình trạng táo bón ở trẻ kéo dài
Tìm hiểu thêm: Bệnh tay chân miệng: Thông tin hữu ích cơ bản
Bé bị táo bón lâu ngày sẽ dẫn tới nhiều hậu quả nghiêm trọng và nguy hiểm
Cha mẹ có con bị táo bón cần lưu ý và theo dõi bé thật kỹ. Bởi nếu tình trạng táo bón ở trẻ kéo dài, thì có thể dẫn đến nhiều hậu quả khôn lường:
– Táo bón kéo dài có thể gây ra mất cân bằng chất dinh dưỡng ở bé. Nguyên nhân là do quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng bị gián đoạn. Hậu quả có thể dẫn đến suy dinh dưỡng, kém phát triển và tăng nguy cơ mắc các bệnh khác.
– Trẻ táo bón thường có tâm lý sợ đi ngoài, cố nín nhịn. Khi phân bị giữ trong ruột càng lâu sẽ càng cứng và khó đẩy ra ngoài hơn. Do đó mỗi lần đi vệ sinh bé phải gắng sức rặn, rất dễ xảy ra tình trạng chảy máu, nứt kẽ hậu môn. Thậm chí táo bón còn khiến bé tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ.
– Nhiều bé bị táo bón dẫn tới giảm khả năng đẩy chất chất thải khỏi ruột. Từ đó dẫn tới nguy cơ viêm ruột và tăng nguy cơ tái nhiễm các chất độc hại trong cơ thể.
– Nguy hại hơn, táo bón lâu ngày sẽ kéo theo những ảnh hưởng về tâm lý và tình trạng cảm xúc của trẻ. Trẻ thường xuyên cảm thấy khó chịu, bực bội, căng thẳng và không nghe lời người lớn.
4. Cách điều trị táo bón cho trẻ đơn giản và hiệu quả
>>>>>Xem thêm: Giải đáp bệnh thủy đậu bao lâu thì hết lây ở trẻ em
Cha mẹ có thể áp dụng nhiều các điều trị táo bón hoặc cho con tới gặp bác sĩ
Ngay khi phát hiện con bị táo bón, cha mẹ nên tiến hành các biện pháp đơn giản can thiệp như:
– Điều chỉnh lại chế độ ăn uống của con là cách dễ nhất cha mẹ có thể làm. Cha mẹ cần khuyến khích con ăn những thực phẩm giàu chất xơ. Đồng thời, hạn chế các thực phẩm có tính gây táo bón. Ví dụ như bánh mì trắng, bánh quy, thức ăn nhanh và nước có gas.
– Cha mẹ nên khuyến khích trẻ tham gia vào các hoạt động thể chất hàng ngày. Chẳng hạn như hoạt chơi ngoài trời, đi xe đạp, bơi lội…
– Cha mẹ nên giúp bé xây dựng thói quen đi vệ sinh đều đặn. Mỗi ngày nên khuyến khích bé ngồi lên bồn cầu vào cùng một thời điểm, thường là sau bữa ăn.
– Mỗi khi trẻ có biểu hiện táo bón, bố mẹ có thể massage nhẹ nhàng bụng của bé. Nhờ đó, bé sẽ dễ đi ngoài hơn.
Hiểu rõ các yếu tố liên quan đến táo bón ở trẻ là rất quan trọng để quản lý và điều trị hiệu quả tình trạng này. Đảm bảo trẻ có chế độ ăn uống giàu chất xơ, uống đủ nước và duy trì thói quen đi vệ sinh đều đặn là những bước cơ bản để phòng ngừa và điều trị táo bón. Theo dõi tình trạng sức khỏe của trẻ và thực hiện các biện pháp điều trị phù hợp sẽ giúp giảm triệu chứng và cải thiện sự thoải mái cho bé. Nếu tình trạng táo bón kéo dài hoặc có dấu hiệu nghiêm trọng, việc tìm kiếm sự tư vấn từ bác sĩ là cần thiết để nhận được sự hỗ trợ và giải pháp điều trị hiệu quả. Sự quan tâm và chăm sóc kịp thời sẽ giúp đảm bảo sức khỏe tiêu hóa của trẻ và hỗ trợ sự phát triển toàn diện.