Cơ bản về phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em

Suy dinh dưỡng có thể ảnh hưởng rất nghiêm trọng đến tầm vóc của trẻ trong tương lai. Vậy phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em như thế nào, cùng CAREUP.VN tìm hiểu vấn đề này trong bài viết sau, bạn nhé!

Bạn đang đọc: Cơ bản về phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em

1. Nguyên nhân bệnh lý suy dinh dưỡng ở trẻ em

Suy dinh dưỡng là thuật ngữ y khoa được sử dụng để chỉ tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng, chủ yếu là thiếu hụt Protein, Vitamin và các khoáng chất, của cơ thể trẻ.

Tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng của cơ thể trẻ này có thể phát sinh do nhiều nguyên nhân. Cụ thể, những nguyên nhân đó có thể kể đến là:

– Trẻ bú ít hoặc hoàn toàn không bú mẹ trong 6 tháng đầu đời và trẻ ăn dặm quá sớm.

– Các bữa ăn của trẻ nghèo nàn về số lượng hoặc chất lượng hoặc cả số lượng và chất lượng của dinh dưỡng: Đây là nguyên nhân gây thiếu hụt dinh dưỡng hay suy dinh dưỡng phổ biến nhất ở trẻ em các nước đang phát triển.

– Khả năng chuyển hóa và hấp thụ dinh dưỡng của trẻ bị hạn chế, do trẻ mắc các bệnh lý tiêu hóa hoặc do trẻ thiếu vi chất (chủ yếu là thiếu Vitamin nhóm B, kẽm và selen): Ví dụ như bệnh viêm loét đại tràng và bệnh Crohn hạn chế khả năng hấp thụ dinh dưỡng, bệnh viêm loét dạ dày hạn chế khả năng chuyển hóa dinh dưỡng,…

– Trẻ gặp vấn đề về sức khỏe tâm thần: Ví dụ như trẻ bị trầm cảm, trẻ bị chứng chán ăn tâm thần, trẻ bị chứng ăn ói,…

Trẻ bị suy dinh dưỡng có thể là do chứng chán ăn tâm thần.

2. Phân loại và dấu hiệu nhận biết từng thể suy dinh dưỡng ở trẻ em

Việc phân loại suy dinh dưỡng có thể được thực hiện dựa trên nhiều tiêu chí. Ở Việt Nam, chỉ số cơ thể và hình thái là 2 tiêu chí phân loại suy dinh dưỡng trẻ em chủ yếu.

2.1. Phân loại suy dinh dưỡng trẻ em theo chỉ số cơ thể

Theo 3 chỉ số cơ thể: Cân nặng theo tuổi, chiều cao theo tuổi và cân nặng theo chiều cao, suy dinh dưỡng được phân loại thành: Suy dinh dưỡng thể nhẹ cân (liên quan đến cân nặng theo tuổi), suy dinh dưỡng thể thấp còi (liên quan đến chiều cao theo tuổi), suy dinh dưỡng thể gầy còm (liên quan đến cân nặng theo chiều cao).

Dấu hiệu nhận biết suy dinh dưỡng là khác nhau ở mỗi thể. Cụ thể:

– Suy dinh dưỡng thể nhẹ cân: Nếu cân nặng thấp hơn cân nặng tiêu chuẩn của trẻ cùng tuổi và cùng giới tính, trẻ được xác định là bị suy dinh dưỡng thể nhẹ cân.

– Suy dinh dưỡng thể thấp còi: Nếu chiều cao thấp hơn chiều cao tiêu chuẩn của trẻ cùng tuổi và cùng giới tính, trẻ được xác định là bị suy dinh dưỡng thể thấp còi. Suy dinh dưỡng thể thấp còi là thể suy dinh dưỡng mãn tính, hậu quả của sự thiếu hụt dinh dưỡng dài hạn, đôi khi có thể bắt đầu ngay từ khi trẻ còn trong bụng mẹ.

– Suy dinh dưỡng thể gầy còm: Nếu cân nặng theo chiều cao thấp hơn cân nặng theo chiều cao của trẻ cùng tuổi, cùng giới tính, trẻ được xác định là bị suy dinh dưỡng thể gầy com. Suy dinh dưỡng thể gầy còm là thể suy dinh dưỡng cấp tính, hậu quả của sự thiếu hụt dinh dưỡng ngắn hạn.

Tìm hiểu thêm: Trẻ em sốt cao co giật: 7 bước xử trí nhanh gọn

Trẻ bị suy dinh dưỡng thể gầy còm khi cân nặng theo chiều cao của trẻ thấp hơn bình thường.

2.2. Phân loại bệnh suy dinh dưỡng theo hình thái

Theo hình thái, suy dinh dưỡng được phân loại thành: Suy dinh dưỡng thể teo đét, suy dinh dưỡng thể phù, suy dinh dưỡng thể hỗn hợp:

– Suy dinh dưỡng thể teo đét (Marasmus): Suy dinh dưỡng thể teo đét là một thể suy dinh dưỡng nặng. Trẻ suy dinh dưỡng teo đét có biểu hiện như sau: Gầy, da bọc xương; mặt già cỗi; chán ăn, thường xuyên rối loạn tiêu hóa; ủ rũ, kém linh hoạt;….

– Suy dinh dưỡng thể phù (Kwashiorkor): Suy dinh dưỡng thể phù cũng là một thể suy dinh dưỡng nặng. Thể suy dinh dưỡng này điều trị khó khăn, có thể khiến trẻ tử vong. Khi bị suy dinh dưỡng thể phù: Mặt trẻ đầy đặn nhưng tay chân khẳng khiu, trương lực cơ giảm; trẻ phù và rối loạn sắc tố da (da xuất hiện những đốm màu đỏ sẫm hoặc đen); tóc trẻ dễ rụng, móng tay trẻ dễ gãy; trẻ thường xuyên nôn trớ, tiêu chảy; quấy khóc;… Trẻ bị suy dinh dưỡng thể phù do thiếu Protid, đôi khi kèm theo thiếu Vitamin và muối khoáng.

– Suy dinh dưỡng thể hỗn hợp: Suy dinh dưỡng thể hỗn hợp là thể phối hợp giữa suy dinh dưỡng thể teo đét và suy dinh dưỡng thể phù.

3. Ảnh hưởng suy dinh dưỡng ở trẻ em

Suy dinh dưỡng trẻ em làm giảm thể lực, chậm tăng trưởng thể chất. Trường hợp nghiêm trọng, sự phát triển trí tuệ có thể bị ảnh hưởng vô cùng tiêu cực bởi suy dinh dưỡng trẻ em.

4. Về điều trị bệnh lý suy dinh dưỡng ở trẻ em

Điều trị suy dinh dưỡng được tiến hành với hai nội dung: Điều trị triệu chứng và điều trị nguyên nhân. Theo đó, trẻ đồng thời được:

– Điều trị nguyên nhân: Nguyên nhân gây suy dinh dưỡng – các bệnh lý thể chất (viêm loét đại tràng, Crohn, viêm loét dạ dày,…) và các bệnh lý tinh thần (trầm cảm, chứng chán ăn tâm thần, chứng ăn ói,…) được điều trị triệt để.

– Điều trị triệu chứng: Tùy tình trạng suy dinh dưỡng của từng trẻ, chuyên gia dinh dưỡng sẽ xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý. Chế độ này phải bao gồm đầy đủ 4 nhóm dinh dưỡng: Protein, lipid, glucid, chất khoáng và vitamin, đáp ứng được nhu cầu năng lượng của cơ thể trẻ. Thực phẩm và thuốc sẽ được chỉ định thay thế trong trường hợp trẻ không thể bổ sung dinh dưỡng thông qua thực phẩm tự nhiên. Và trong trường hợp trẻ không thể bổ sung dinh dưỡng bằng ăn nhai, trẻ sẽ được: Nuôi ăn bằng ống Sonde dạ dày đặt qua miệng/mũi hoặc nuôi ăn bằng truyền tĩnh mạch.

5. Khuyến cáo về phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em

Suy dinh dưỡng ở trẻ em có thể được phòng chống dễ dàng nếu bố mẹ tuân thủ các khuyến cáo sau:

– Cho trẻ bú mẹ hoàn toàn 6 tháng đầu đời và việc bú mẹ nên được duy trì đến khi trẻ 2 tuổi.

>>>>>Xem thêm: Mắt lác: Điều trị sớm, dự phòng kịp thời tình trạng nhược thị

Cho trẻ bú mẹ hoàn toàn 6 tháng đầu đời.

– Cho trẻ ăn uống đầy đủ 4 nhóm dinh dưỡng: Protein, lipid, glucid, chất khoáng và vitamin. Không ăn nhiều quá hoặc ít quá một nhóm dinh dưỡng bất kỳ nào và thêm các bữa phụ vào giữa các bữa chính.

– Cho trẻ vận động ít nhất 30 phút mỗi ngày để tăng cường khả năng chuyển hóa và hấp thụ dinh dưỡng.

– Nhanh chóng điều trị dứt điểm các bệnh lý thể chất và tinh thần có thể gây suy dinh dưỡng.

– Không lạm dụng kháng sinh.

– Theo dõi sát sao, nghiêm ngặt quá trình tăng trưởng của trẻ

“Kết luận: Phòng chống suy dinh dưỡng ở trẻ em là một nhiệm vụ quan trọng giúp đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh và toàn diện của trẻ. Bằng cách áp dụng các biện pháp phòng ngừa cơ bản như duy trì chế độ ăn uống cân bằng, cung cấp đầy đủ dưỡng chất và theo dõi sức khỏe định kỳ, bố mẹ có thể giảm thiểu nguy cơ suy dinh dưỡng hiệu quả. Đồng thời, việc tư vấn và theo dõi từ các chuyên gia dinh dưỡng và bác sĩ sẽ hỗ trợ trong việc điều chỉnh chế độ ăn và chăm sóc sức khỏe cho trẻ. Chủ động trong việc phòng chống sẽ góp phần quan trọng vào sự phát triển và sức khỏe lâu dài của trẻ.”