Mất ngủ mãn tính: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa

Mất ngủ mãn tính là một tình trạng phổ biến, ảnh hưởng đến hàng triệu người trên thế giới. Không chỉ gây mệt mỏi, căng thẳng, tình trạng này còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Trong bài viết này, hãy cùng SleepzGood tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng của mất ngủ mãn tính và cách phòng ngừa hiệu quả.

1. Mất ngủ mãn tính là gì?

Mất ngủ mãn tính, hay còn gọi là mất ngủ kéo dài, là tình trạng giấc ngủ bị gián đoạn kéo dài ít nhất 3 đêm mỗi tuần và kéo dài trong ít nhất 3 tháng. Người mắc chứng mất ngủ mãn tính gặp khó khăn trong việc bắt đầu giấc ngủ, duy trì giấc ngủ suốt đêm hoặc không thể ngủ lại sau khi thức dậy quá sớm, và tình trạng này xảy ra liên tục.

Theo thống kê, khoảng 10% người trưởng thành trên thế giới đang phải đối mặt với vấn đề mất ngủ mãn tính và cần có biện pháp điều trị. Nguyên nhân gây ra mất ngủ mãn tính có thể liên quan đến các yếu tố tâm lý như căng thẳng, lo âu, hoặc do các bệnh lý tiềm ẩn. Tình trạng mất ngủ kéo dài có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất và tinh thần, làm giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh.

2. Nguyên nhân gây mất ngủ mãn tính 

Mất ngủ mãn tính có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, dưới đây là một số yếu tố phổ biến:

• Căng thẳng và lo âu là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến mất ngủ mãn tính. Áp lực từ công việc, gia đình, hoặc các vấn đề cá nhân có thể gây ra tình trạng lo lắng kéo dài, làm gián đoạn giấc ngủ. Khi tình trạng này kéo dài, nó có thể dẫn đến mất ngủ mãn tính.
• Sử dụng quá nhiều chất kích thích như caffeine, rượu, thuốc lá, hoặc cà phê trước khi đi ngủ có thể gây khó khăn trong việc đi vào giấc ngủ. Ngoài ra, ăn những thực phẩm khó tiêu trước khi ngủ cũng có thể khiến bạn cảm thấy khó chịu và làm giấc ngủ trở nên gián đoạn.
• Việc sử dụng thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính, hoặc TV trước khi đi ngủ cũng là một yếu tố gây mất ngủ. Ánh sáng xanh từ các thiết bị này làm giảm sản xuất melatonin, hormone tự nhiên giúp bạn cảm thấy buồn ngủ.
• Thói quen thức khuya hoặc thay đổi giờ giấc ngủ không đều đặn có thể làm rối loạn đồng hồ sinh học của cơ thể. Việc ngủ trưa quá nhiều cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng ngủ vào ban đêm.
• Một số bệnh lý như đau lưng, viêm khớp, tiểu đường, rối loạn hô hấp, rối loạn tiêu hóa, hoặc các vấn đề sức khỏe khác cũng có thể làm tăng khó khăn trong việc đi vào giấc ngủ. Bên cạnh đó, một số loại thuốc điều trị như thuốc chống trầm cảm, thuốc giảm đau hoặc thuốc kích thích cũng có thể gây mất ngủ mãn tính.
• Ngoài các yếu tố nội tại, các yếu tố môi trường như tiếng ồn, ánh sáng, nhiệt độ phòng, hoặc một chiếc giường ngủ không thoải mái cũng có thể làm giảm chất lượng giấc ngủ của bạn.

3. Triệu chứng của mất ngủ mãn tính

Người bị mất ngủ mãn tính thường gặp các dấu hiệu dễ nhận biết do chất lượng giấc ngủ kém và suy giảm sức khỏe thể chất cũng như tinh thần. Cụ thể, các triệu chứng phổ biến của mất ngủ kéo dài bao gồm:

• Khó khăn trong việc đi vào giấc ngủ: Người bị mất ngủ mãn tính thường gặp khó khăn khi cố gắng chìm vào giấc ngủ. Họ có thể nằm trằn trọc suốt nhiều giờ liền mà không thể ngủ được, cảm thấy lo lắng hoặc căng thẳng khi không thể ngủ nhanh chóng.
• Giấc ngủ ngắn: Một dấu hiệu phổ biến của mất ngủ mãn tính là không thể duy trì giấc ngủ suốt đêm. Người bệnh thường thức giấc vào giữa đêm và gặp khó khăn khi cố gắng ngủ lại, dẫn đến giấc ngủ ngắn và không đủ thời gian nghỉ ngơi.
• Thức dậy quá sớm: Một trong những triệu chứng của mất ngủ mãn tính là thức dậy quá sớm vào buổi sáng và không thể ngủ tiếp. Điều này khiến người bệnh cảm thấy mệt mỏi và thiếu sức sống trong suốt cả ngày.
• Thức dậy nhiều lần trong đêm: Người mắc mất ngủ mãn tính thường thức giấc nhiều lần trong đêm, và mỗi lần tỉnh giấc lại gặp khó khăn trong việc tiếp tục giấc ngủ. Điều này làm cho giấc ngủ trở nên không sâu, gây cảm giác mệt mỏi và căng thẳng vào sáng hôm sau.
• Khó kiểm soát thời gian thức dậy: Người bị mất ngủ mãn tính có thể thức dậy một cách thụ động, không thể kiểm soát được thời điểm thức giấc, khiến họ cảm thấy không phục hồi được sau một đêm dài thức giấc.
• Lo lắng và căng thẳng: Mất ngủ mãn tính thường đi kèm với cảm giác lo lắng và căng thẳng về việc không thể có giấc ngủ đủ và sâu. Việc lo lắng về giấc ngủ lại càng làm cho tình trạng mất ngủ thêm nghiêm trọng.
• Suy giảm sức khỏe thể chất và tinh thần: Mất ngủ kéo dài có thể gây ra tình trạng mệt mỏi, giảm năng suất làm việc, khó khăn trong việc tập trung học tập hoặc làm việc. Người bệnh cũng dễ mắc các vấn đề về tâm lý như lo âu, trầm cảm, và tăng nguy cơ gặp phải các bệnh lý khác, đặc biệt là các bệnh tim mạch và đột quỵ. Mất ngủ mãn tính ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Nếu các triệu chứng này kéo dài liên tục trong 3 tháng và xuất hiện ít nhất 3 lần mỗi tuần, người bệnh có thể được chẩn đoán mắc mất ngủ mãn tính.

4. Cách điều trị mất ngủ mãn tính

Điều trị mất ngủ mãn tính phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Tùy vào tình trạng cụ thể, bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp, hiệu quả và an toàn cho người bệnh.

4.1. Sử dụng thuốc

Bác sĩ có thể kê một số loại thuốc ngủ kê đơn như zolpidem, eszopiclone, doxepin, zaleplon, suvorexant, ramelteon, temazepam… hoặc các loại thuốc ngủ không kê đơn (OTC) như diphenhydramine, melatonin, doxylamine succinate để giúp người bệnh dễ đi vào giấc ngủ.

Tuy nhiên, bạn không nên tự ý mua thuốc mà phải sử dụng theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ về loại thuốc và liều lượng. Đặc biệt, không nên dùng thuốc ngủ quá lâu, vì thuốc có thể gây tác dụng phụ như uể oải, buồn ngủ vào ban ngày, suy giảm trí nhớ, hoặc dẫn đến sự phụ thuộc vào thuốc. Nếu có bất kỳ dấu hiệu lạ nào sau khi sử dụng thuốc, bạn nên đến cơ sở y tế để được kiểm tra kịp thời.

4.2. Sử dụng thảo dược thiên nhiên

Ngoài thuốc, thảo dược thiên nhiên cũng là một lựa chọn phổ biến để hỗ trợ điều trị mất ngủ mãn tính. Một số loại thảo dược có thể giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ, như:

• Cao lá vông: Cao lá vông có tác dụng an thần, giúp giảm căng thẳng và dễ đi vào giấc ngủ. Đây là một trong những dược liệu tự nhiên được sử dụng phổ biến để hỗ trợ điều trị mất ngủ.
• Cao táo nhân: Táo nhân cũng là một thảo dược được biết đến với công dụng cải thiện giấc ngủ, giúp người bệnh giảm lo âu và thư giãn đầu óc, từ đó cải thiện tình trạng mất ngủ mãn tính.
• Cây lạc tiên: Lạc tiên là một thảo dược khác có tác dụng thư giãn, an thần và hỗ trợ cải thiện giấc ngủ. Bạn có thể pha lạc tiên với nước sôi và uống hàng ngày để thấy hiệu quả rõ rệt.

Nếu bạn muốn một giải pháp tiện lợi và hiệu quả hơn, có thể tham khảo Viên uống cải thiện giấc ngủ SleepzGood. Sleepzgood là một sản phẩm được nghiên cứu và sản xuất nghiêm ngặt. Với những thành phần chính có trong sản phẩm là cao táo nhân và cao lá vông, giúp hỗ trợ cải thiện giấc ngủ tự nhiên và lành mạnh, khác hoàn toàn những loại thuốc ngủ trên thị trường. Bằng việc sử dụng công nghệ tinh chiết hiện đại và tân tiến nhất, viên uống của SleepzGood không những nhỏ gọn và tiện lợi mà còn đảm bảo được những công dụng và giá trị nguyên vẹn của các thành phần thảo dược. Trải nghiệm viên uống SleepzGood ngay hôm nay để cải thiện chất lượng giấc ngủ của bạn và cùng tận hưởng cuộc sống tươi mới, nhiều năng lượng hơn!

5. Cách phòng ngừa mất ngủ mãn tính

Để phòng ngừa mất ngủ mãn tính, bạn cần duy trì lối sống lành mạnh và thói quen ngủ khoa học:

• Chế độ ăn uống hợp lý: Tránh ăn quá no hoặc quá ít trước khi ngủ. Nên ăn ít nhất 4 giờ trước khi đi ngủ để tránh làm việc quá mức cho hệ tiêu hóa. Hạn chế thực phẩm khó tiêu hoặc nhiều đạm vào buổi tối.
• Tập thể dục đều đặn: Tập thể dục nhẹ như đi bộ, bơi lội ít nhất 30 phút mỗi ngày giúp cơ thể thư giãn, cải thiện tuần hoàn máu và hỗ trợ giấc ngủ ngon.
• Đi ngủ đúng giờ: Hãy duy trì thói quen đi ngủ và thức dậy vào cùng một thời gian mỗi ngày để đồng hồ sinh học của cơ thể ổn định. Đảm bảo ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm để cơ thể được phục hồi.
• Hạn chế sử dụng thiết bị điện tử: Tránh sử dụng điện thoại, máy tính, TV ít nhất 1-2 giờ trước khi đi ngủ vì ánh sáng xanh từ các thiết bị này có thể làm giảm sản xuất melatonin, khiến bạn khó ngủ.
• Tạo môi trường ngủ thoải mái: Đảm bảo phòng ngủ tối, yên tĩnh, thoáng mát và giường nệm êm ái để giúp cơ thể thư giãn tối đa khi ngủ.
• Hạn chế cafein và chất kích thích: Tránh các chất kích thích như cafein, nicotine và cồn, đặc biệt vào buổi tối, vì chúng có thể làm gián đoạn giấc ngủ.
• Giải tỏa căng thẳng: Trước khi ngủ, bạn có thể thư giãn bằng cách đọc sách nhẹ, nghe nhạc dễ ngủ hoặc tắm nước ấm để làm dịu cơ thể và tâm trí.

Những thói quen này sẽ giúp bạn cải thiện chất lượng giấc ngủ, phòng ngừa mất ngủ mãn tính và duy trì sức khỏe tốt.