Bệnh tay chân miệng: Thông tin hữu ích cơ bản

Tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm cấp tính có lẽ không bố mẹ nào là không biết tên. Phổ biến là thế nhưng bố mẹ có biết hay chưa: Bệnh tay chân miệng có thể biến chứng đến viêm màng não, viêm não, viêm não tủy. Nếu đây là vấn đề bố mẹ chưa biết, đọc ngay bài viết chia sẻ nhiều thông tin hữu ích cơ bản về tay chân miệng sau của CAREUP.VN, bố mẹ nhé!

Bạn đang đọc: Bệnh tay chân miệng: Thông tin hữu ích cơ bản

1. Nguyên nhân và phương thức lây nhiễm tay chân miệng

1.1. “Thủ phạm” gây bệnh tay chân miệng tương đối quen thuộc

Bệnh truyền nhiễm cấp tính tay chân miệng được xác định là phát sinh do virus họ Enterovirus. Enterovirus có nhiều chủng, gây tay chân miệng chủ yếu là Enterovirus 71 (EV71) và Coxsackievirus (A16).

Coxsackievirus (A16) – một trong hai chủng Enterovirus gây tay chân miệng chủ yếu.

1.2. Bệnh tay chân miệng lây nhiễm thông qua dịch mũi – họng, nước mắt và phân

Có hai phương thức mà thông qua đó, Enterovirus có thể lây nhiễm từ người mắc bệnh sang người không mắc bệnh, làm tay chân miệng khởi phát ở những người ấy. Hai phương thứ đấy là:

– Lây nhiễm trực tiếp: Người không mắc bệnh có thể lây nhiễm Enterovirus khi họ tiếp xúc trực tiếp với chất thải đường hô hấp (dịch mũi, dịch họng), nước mắt, chất thải đường tiêu hóa (phân) người mắc bệnh.

– Lây nhiễm gián tiếp: Người không mắc bệnh cũng có thể lây nhiễm Enterovirus khi họ tiếp xúc gián tiếp với chất thải đường hô hấp, nước mắt, chất thải đường tiêu hóa người mắc bệnh, dính trên những đồ vật trung gian.

Nhìn chung, tay chân miệng có thể phát tán trong mọi điều kiện. Tuy nhiên, vẫn có một số điều kiện đặc biệt mà nếu gặp được, tay chân miệng dễ bùng phát thành dịch hơn:

– Trẻ nhỏ có hệ miễn dịch bất thường, như hệ miễn dịch yếu hoặc hệ miễn dịch suy giảm;

– Môi trường ô nhiễm;

– Mùa hè và mùa thu.

2. Triệu chứng tay chân miệng điển hình là các tổn thương da

Bệnh tay chân miệng biểu hiện rất rõ ràng nên nhận biết bệnh truyền nhiễm cấp tính này là nhiệm vụ tương đối đơn giản. Dưới đây là tổ hợp dấu hiệu tay chân miệng, bố mẹ hãy sử dụng chúng để dự đoán sự tồn tại của tay chân miệng ở trẻ;

– Tổn thương da tồn tại dưới dạng các vết phồng rộp chứa dịch: Những vết phồng rộp chứa dịch này thường xuất hiện ở ngón tay, mu bàn tay, lòng bàn tay, ngón chân, mu bàn chân, lòng bàn chân, môi, lưỡi, niêm mạc miệng trẻ. Chúng có thể màu đỏ, cũng có thể trong suốt không màu. Dù có màu nào, chúng cũng thường làm trẻ đau đớn và ngứa ngáy. Tổn thương da tồn tại dưới dạng các vết phồng rộp là dấu hiệu nhận biết đặc trưng nhất của bệnh truyền nhiễm cấp tính tay chân miệng.

– Sốt: Sốt là dấu hiệu nhận biết phổ biến nhưng không đặc trưng của tay chân miệng. Sốt do tay chân miệng thường là trên 38°C (100.4°F).

Tìm hiểu thêm: Hướng dẫn cách chăm sóc trẻ sốt xuất huyết tại nhà

Sốt trên 38°C (100.4°F) là một trong các biểu hiện của tay chân miệng

– Đau họng, khó nuốt: Một số trẻ bị tay chân miệng có thể đau họng, khó nuốt. Đau họng, khó nuốt là hệ lụy liên đới của các tổn thương da vùng miệng.

– Mệt mỏi: Tay chân miệng thường làm trẻ mệt mỏi, uể oải, ủ rũ, chậm chạp, kém linh hoạt,…

– Trở nên nhạy cảm, kích động, cáu gắt, giận dữ, … hơn bình thường.

3. Viêm não là biến chứng nguy hiểm nhất của tay chân miệng

Bệnh tay chân miệng có thể biến chứng và biến chứng tay chân miệng có thể rất phức tạp. Dưới đây là một số biến chứng tiềm tàng của bệnh truyền nhiễm cấp tính tay chân miệng chúng ta có thể kể đến:

– Biến chứng phụ khoa: Bé gái bị tay chân miệng có thể bị biến chứng phụ khoa như viêm âm đạo, viêm cổ tử cung,…

– Biến chứng da: Một số biến chứng da như viêm da, viêm mô mỡ dưới da,… có thể phát triển ở trẻ, từ các tổn thương da tay, chân, miệng do bệnh truyền nhiễm cấp tính tay chân miệng.

– Biến chứng hệ thần kinh trung ương: Ở một số trẻ, nhiễm Enterovirus 71 có thể dẫn đến các biến chứng hệ thần kinh trung ương nguy hiểm, như viêm màng não (meningitis), viêm não (encephalitis), viêm não tủy,… Các biến chứng hệ thần kinh trung ương này thường biểu hiện rất trầm trọng, như đau đầu dữ dội, co giật, mê sảng,…

– Biến chứng khác: Ngoài những biến chứng trên, trẻ bị tay chân miệng còn có thể sẽ phải đối diện với các biến chứng khác, ít phổ biến hơn, như viêm khớp (arthritis); viêm dạ dày – ruột; viêm màng phổi, viêm phổi; viêm gan; viêm cơ tim, suy tim;…

4. 5 lưu ý cần tuân thủ tuyệt đối trong điều trị tay chân miệng

Mặc dù có thể biến chứng, chuyên gia chưa bao giờ đánh giá tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm cấp tính nguy hiểm. Phát sinh do virus, tay chân miệng chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Tuy nhiên, bệnh truyền nhiễm cấp tính này có thể tự khỏi trong 7 – 10 ngày. Để hạn chế triệu chứng tay chân miệng và gia tăng tốc độ trẻ hồi phục, bố mẹ có thể chăm sóc trẻ tại nhà theo một số lưu ý được chuyên gia khuyến cáo như sau:

– Hạn chế triệu chứng bệnh truyền nhiễm cấp tính tay chân miệng: Để kiểm soát cơn đau do tay chân miệng, bố mẹ có thể cho trẻ uống Paracetamol hoặc Ibuprofen. Bố mẹ có thể cho trẻ bôi kem hoặc gel chống ngứa đặc biệt để kiểm soát cơn ngứa do tay chân miệng. Những thuốc này bố mẹ phải cho trẻ sử dụng dưới sự hướng dẫn của chuyên gia.

– Ăn uống: Để hệ miễn dịch trẻ hoạt động hiệu quả, bố mẹ cho trẻ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng theo một chế độ lành mạnh. Thức ăn cứng, nóng, cay trẻ không nên ăn. Thay vào đó, trẻ nên ăn thức ăn mềm, thức uống mát, như nước trái cây, sữa chua,…

>>>>>Xem thêm: Dấu hiệu sốt xuất huyết ở trẻ nhỏ chuyển biến xấu

Nước trái cây là thức uống trẻ bị tay chân miệng nên uống

– Nghỉ ngơi: Để hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả, bố mẹ cũng cần cho trẻ nghỉ ngơi đầy đủ.

– Đảm bảo vệ sinh cá nhân: Giữ sạch sẽ tay, chân, miệng trẻ bằng cách rửa chúng với nước ấm và các sản phẩm khử khuẩn nhẹ nhàng. Không cho trẻ chạm tay lên mắt, mũi, miệng khi tay trẻ không sạch.

– Dự phòng lây nhiễm: Bố mẹ vệ sinh cẩn thận thường xuyên không gian và đồ đạc sinh hoạt của trẻ.

Trong quá trình chăm sóc trẻ tại nhà, nếu tay chân miệng không thuyên giảm hoặc tay chân miệng có xu hướng trở nên tồi tệ hơn sau 7 – 10 ngày, bố mẹ phải cho trẻ thăm khám và điều trị chuyên sâu với chuyên gia tại các cơ sở y tế uy tín ngay.

Bệnh tay chân miệng là một bệnh truyền nhiễm phổ biến ở trẻ nhỏ, nhưng nếu được nhận biết và điều trị đúng cách, bệnh có thể được kiểm soát hiệu quả. Việc hiểu rõ các triệu chứng, nguyên nhân, và phương pháp chăm sóc tại nhà sẽ giúp phụ huynh chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe của con. Đảm bảo vệ sinh cá nhân, rửa tay thường xuyên và tránh để trẻ tiếp xúc với người nhiễm bệnh là những biện pháp quan trọng giúp ngăn ngừa sự lây lan. Nếu bệnh diễn biến nghiêm trọng, hãy nhanh chóng đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được thăm khám và điều trị kịp thời. Sự quan tâm và hiểu biết đúng mức sẽ giúp trẻ vượt qua bệnh tay chân miệng một cách an toàn và nhanh chóng.