Viêm tai giữa thuộc nhóm bệnh viêm đường hô hấp cấp tính. Trẻ bị viêm tai giữa cần được xác định nguyên nhân, tình trạng bệnh để có phác đồ điều trị phù hợp, cho hiệu quả tối ưu nhất, ngừa biến chứng gây tổn hại sức khỏe.
Bạn đang đọc: Nguyên nhân và cách điều trị khi trẻ bị viêm tai giữa
1. Viêm tai giữa – bệnh lý khá phổ biến ở bé dưới 3 tuổi
Bé dưới 3 tuổi là đối tượng phổ biến mắc viêm tai giữa
Viêm tai giữa ở đối tượng trẻ em là bệnh lý nhiễm trùng xảy ra tại bộ phận tai, gây tình trạng viêm toàn bộ hệ thống vòm nhĩ cùng xương chũm – cơ quan nằm ngay sau màng nhĩ. Khi trẻ bị viêm tai giữa, bộ phận này có thể xảy ra hiện tượng chứa đầy mủ, tạo áp lực lên màng nhĩ dẫn tới cảm giác tai bị đau buốt và chức năng nghe bị ảnh hưởng.
Theo chuyên gia, viêm tai giữa ở đối tượng trẻ em là bệnh lý rất phổ biến, chỉ xếp sau các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp trên. Nhiều nghiên cứu cho thấy, cứ 3 trẻ 1 tuổi thì có đến 2 bé đã từng mắc viêm tai giữa ít nhất 1 lần; hơn 30% trẻ em 7 tuổi đã mắc bệnh viêm tai giữa khoảng 6 lần. Trẻ em từ 3 tháng – 3 tuổi là đối tượng hiện có tỷ lệ mắc bệnh viêm tai giữa cao nhất.
2. Phân loại bệnh viêm tai giữa ở trẻ em
Bệnh viêm tai giữa ở đối tượng trẻ được được chia làm 3 loại, tương ứng với 3 tình trạng bệnh khác nhau, mức độ từ nhẹ đến nặng:
2.1. Viêm tai giữa cấp tính
Viêm tai giữa cấp tính đặc trưng bởi triệu chứng tai bị ứ dịch và các biểu hiện khác gồm: đau tai, quấy khóc nhiều… Một số trẻ mắc viêm tai giữa cấp tính còn có biểu hiện sốt, ù tai, nghe kém, bú kém ở các bé nhỏ do cơ thể khó chịu và mệt mỏi.
Khi tiến hành soi tai, trẻ mắc viêm tai giữa cấp tính sẽ có tình trạng màng nhĩ bị phồng lên, dịch phía sau màng nhĩ nhiều. Nhiều trường hợp bé còn bị thủng màng nhĩ hoặc có hiện tượng chảy dịch trong ống tai.
2.2. Viêm tai giữa gây ứ dịch
Viêm tai giữa ứ dịch là vấn đề có thể xảy ra sau khi trẻ đã trải qua viêm tai giữa cấp tính. Ở cấp độ này, các triệu chứng cấp tính của bệnh có thể đã biến mất, nhiễm trùng có thể không còn nhưng dịch vẫn ứ nhiều bên trong tai. Tình trạng này nếu không được xử lý có thể gây hệ quả mất thính lực tạm thời ở mức nhẹ và tiềm ẩn nguy cơ tái nhiễm trùng tai.
Ngoài ra, viêm tai giữa ứ dịch ở trẻ cũng có thể xảy ra do vòi eustachian – vòi tai nối hòm tai và vòm mũi họng – bị bít tắc.
2.3. Viêm tai giữa cấp độ mạn tính
Viêm tai giữa cấp tính là tình trạng bé bị viêm tai giữa trong suốt thời gian dài (trên 6 tuần), mủ chảy qua màng tai cả khi đã được hỗ trợ điều trị. Dù có thể không xuất hiện triệu chứng đau nhưng trẻ viêm phế quản mạn tính sẽ bị giảm thính lực. Bé cần được hỗ trợ điều trị cẩn thận, đúng cách để không xảy ra biến chứng nặng tổn hại nặng nề đến các chức năng của tai.
3. Nguyên nhân khiến trẻ em dễ bị viêm tai giữa
Tìm hiểu thêm: GIẢI ĐÁP: Bé bị táo bón phải làm sao?
Vi khuẩn, virus là nguyên nhân phổ biến nhất gây nên viêm tai giữa ở trẻ em
Hiện nay, có nhiều nguyên nhân có thể gây nên bệnh viêm tai giữa ở trẻ em. Trong đó, 4 nguyên nhân phổ biến thường gặp gồm:
3.1. Bé bị viêm tai giữa do vi khuẩn, virus gây bệnh
Vi khuẩn, virus là nguyên nhân phổ biến nhất gây nên bệnh viêm tai giữa ở đối tượng trẻ em. Một số vi khuẩn gây bệnh thường gặp như: Streptococcus pneumoniae, Moraxella catarrhalis, Haemophilus influenzae…
3.2. Bé bị viêm tai giữa do có hệ miễn dịch yếu
Một sự thật phổ biến rằng trẻ em có hệ miễn dịch yếu rất dễ bị mắc cảm lạnh và dẫn tới hệ quả bị nhiễm trùng tai, viêm tai giữa, nhất là trong mùa lạnh. Với trường hợp này, trẻ mắc viêm tai giữa sẽ xuất hiện các triệu chứng của cảm lạnh: ho, chảy nước mũi, nghẹt mũi…
3.3. Do cấu trúc tai của trẻ em chưa hoàn chỉnh
Trẻ nhỏ là đối tượng có cấu trúc tai chưa hoàn chỉnh, vòi nhĩ thường ngắn hơn và ngang hơn. Chính điều này khiến vi khuẩn, virus dễ xâm nhập vào bộ phận tai giữa và gây viêm. Bên cạnh đó, các ống vòi nhĩ ở trẻ nhỏ cũng hẹp hơn, dễ bị bít tắc hơn nên bệnh cũng nhanh chuyển nặng hơn nếu bé không được hỗ trợ kịp thời và đúng cách.
3.4. Do trẻ có các yếu tố nguy cơ gây nhiễm trùng tai
Các yếu tố nguy cơ khiến trẻ dễ bị nhiễm trùng tai gây viêm tai giữa như: tiền sử gia đình có người mắc viêm tai giữa, cơ địa dễ dị ứng, trẻ mắc viêm tai giữa mạn tính khiến bệnh hay tái lại… Bên cạnh đó, trẻ quá nhỏ ( 3 -24 tháng tuổi) có sức khỏe non, sức đề kháng còn hạn chế cũng gia tăng nguy cơ nhiễm trùng tai gây bệnh viêm tai giữa.
4. Hướng dẫn cách điều trị khi nhà có trẻ bị viêm tai giữa
Khi nhà có trẻ xuất hiện triệu chứng bất thường liên quan đến tai, phụ huynh nên cho bé đi khám bác sĩ chuyên khoa để được xác định bệnh và nhận tư vấn phác đồ điều trị phù hợp, cho hiệu quả tối ưu.
>>>>>Xem thêm: Nhận biết dấu hiệu trẻ còi xương suy dinh dưỡng
Bé xuất hiện triệu chứng bất thường về tai, bố mẹ nên cho tới chuyên khoa Tai mũi họng CAREUP.VN khám
Hiện nay, điều trị bệnh viêm tai giữa cho trẻ có rất nhiều cách. Trong đó, điều trị nội khoa hiện là phương pháp được áp dụng phổ biến nhất.
Trẻ mắc viêm tai giữa sẽ được bác sĩ kê thuốc kháng sinh nhằm tiêu diệt tác nhân vi khuẩn gây viêm tai giữa. Trường hợp màng nhĩ không bị thủng, trẻ có thể được dùng thuốc nhỏ tai. Trường hợp màng nhĩ bị thủng, trẻ có thể nhỏ tai trong 3 – 4 ngày đầu nhằm ngăn chặn hình thành mủ gây bít dẫn lưu, sau đó bé sẽ được dùng nước muối sinh lý hoặc nhỏ oxy già. Một số trường hợp, trẻ còn được chỉ định thông vòi và bơm thuốc vòi nhĩ.
Đối với những trường hợp trẻ viêm tai giữa điều trị bằng kháng sinh không đạt hiệu quả, bé sẽ được bác sĩ cân nhắc rạch màng nhĩ, đặt ống thông nhĩ. Trường hợp bé viêm tai giữa có biểu hiện viêm đường hô hấp trên do viêm Amidan phì đại thì sẽ có thể phải tiến hành cắt Amidan. Với những bé điều trị nội khoa không cho kết quả khả quan thì bác sĩ sẽ cân nhắc cho phẫu thuật hòm nhĩ hoặc khoét xương chũm.
Viêm tai giữa ở trẻ em có thể gây ra nhiều khó chịu và ảnh hưởng đến sức khỏe tai, nhưng việc hiểu rõ nguyên nhân và thực hiện điều trị đúng cách sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ biến chứng. Nguyên nhân phổ biến của viêm tai giữa thường bao gồm nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc virus, và các yếu tố như cảm lạnh hoặc dị ứng có thể làm trầm trọng thêm tình trạng này. Để điều trị hiệu quả, cha mẹ nên đưa trẻ đến bác sĩ để xác định chính xác nguyên nhân và nhận chỉ định điều trị phù hợp, bao gồm sử dụng thuốc kháng sinh nếu cần và áp dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà như giữ cho trẻ thoải mái và tránh nước vào tai. Theo dõi tình trạng sức khỏe của trẻ và đảm bảo vệ sinh tai sạch sẽ sẽ giúp hỗ trợ quá trình hồi phục và bảo vệ sức khỏe tai tốt nhất. Sự chăm sóc tận tình và kịp thời sẽ giúp trẻ nhanh chóng hồi phục và giảm thiểu các biến chứng có thể xảy ra.